Przemówienie Jurija Szczerbaka na Uniwersytecie Jagiellońskim
Przemówienie Jurija Szczerbaka na Uniwersytecie Jagiellońskim
Na zaproszenie Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych oraz Instytutu Studiów Polsko-Ukraińskich Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 23 kwietnia 2024 r. odbyło się w Krakowie spotkanie z Przewodniczącym Rady Forum Niezależnych Mediów, Ambasadorem Nadzwyczajny i Pełnomocny Ukrainy, pisarz Jurij Szerbak.
Ukraiński gość zwrócił się do studentów i nauczycieli jednej z najstarszych uczelni w Europie z wykładem na temat:
„Ukraina-Polska: strategiczna unia narodów i państw – imperatyw historii”.
W spotkaniu wziął udział współpracownik Jurija Szczerbaka, ambasadora Polski na Ukrainie w latach 2016-2019, Jan Peklo.
Jurij Szczerbak wspomina, że po raz pierwszy odwiedził zabytkowe mury Uniwersytetu Jagiellońskiego 67 lat temu – w 1957 r. – jako student Kijowskiego Instytutu Medycznego, członek delegacji studenckiej – i był zafascynowany rewolucyjnym duchem polskiej młodzieży, która opowiadała się za odrodzenie kraju przed stalinizmem.
Opowiadał o swojej fascynacji polską historią, kulturą, polityką oraz powiązaniach z wybitnymi polskimi osobistościami.
„Na moich oczach rozegrały się najważniejsze wydarzenia naszej wspólnej historii przełomu XX i XXI wieku. Obserwowałem wielkie wzloty i upadki naszych stosunków i przeżyłem ich dramatyczne upadki” – powiedział Jurij Szczerbak.
Poinformował, że podczas tymczasowego pobytu w Polsce w latach 2022-2023 napisał i opublikował dwie książki „Ukraina w ramionach Polski” – zbiór artykułów opublikowanych w prasie polskiej w tym okresie.
Niestety wydanie tej książki zostało przyćmione przez pogorszenie stosunków ukraińsko-polskich pod koniec 2023 roku, związane z konfliktem o eksport ukraińskiego zboża.
Jurij Szczerbak przedstawił swoją osobistą wersję tych wydarzeń.
Nie pominął także tragicznych wydarzeń z lat 1943-1944 na Wołyniu, stwierdzając, że zbrodnia ta została zdecydowanie potępiona zarówno przez społeczeństwo ukraińskie, jak i kierownictwo państwa.
Jednocześnie Jurij Szczerbak przytoczył wypowiedź Pawła Kowala, posła na Sejm RP, przedstawiciela polskiego rządu ds. odbudowy Ukrainy: „Państwo ukraińskie nie ma nic wspólnego (z tragedią wołyńską – przyp. red.), bo nie istniało. Mówimy o przestępstwach popełnionych przez obywateli polskich narodowości ukraińskiej na innych obywatelach Polski.”
Ambasador Ukrainy przypomniał także zbrodnię popełnioną przez polski rząd komunistyczny na Ukraińcach w 1947 r. – tzw. „Akcję „Wisła”, potępioną przez Senat RP.
Pomimo konfliktów z przeszłości Jurij Szczerbak podkreślił, że Polska stała się najbliższym wiarygodnym sojusznikiem Ukrainy w czasie rosyjskiej agresji w latach 2022-2024.
Przytoczył konkretne fakty dotyczące pomocy Polski w zakresie broni, amunicji, logistyki i wsparcia dla milionów ukraińskich uchodźców.
Ważną częścią wystąpienia Jurija Szerbaka były jego przemyślenia na temat przyszłej ukraińsko-polskiej strategicznej unii dwóch narodów i państw – niezwykle niezbędnej w obliczu rosyjskiego zagrożenia.
Zaproponował utworzenie międzyrządowej komisji „Nasza wspólna przyszłość”, która miałaby opracować plan ściślejszej integracji ukraińsko-polskiej w sferze wojskowej, politycznej, gospodarczej, naukowej i edukacyjnej.
Jurij Szczerbak zakończył swoje wystąpienie słowami wielkiego Polaka – papieża Jana Pawła II, który wzywał Ukraińców i Polaków, aby nie byli więźniami smutnych wspomnień z przeszłości, ale patrzyli na siebie z myślą o jedności.
Ambasador RP Jan Pekło uzupełnił wystąpienie Jurija Szerbaka wezwaniem do wzmocnienia sojuszu polsko-ukraińskiego w celu odparcia rosyjskiego najeźdźcy.
Jurij Szczerbak i Jan Piekło odpowiadali na liczne pytania słuchaczy dotyczące sytuacji geopolitycznej, militarnej oraz stanu stosunków polsko-ukraińskich.
Przemówienie ambasadorów Ukrainy i Polski wzbudziło duże zainteresowanie wśród studentów i profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego i odbyło się w przyjaznej atmosferze.